Heya niha, abîdeya dawî ya Lenîn a Fînlandiyayê dê li depoyekê were veguheztin./Sasu Makinen/Lehtikuva/AFP
Fînlandiyayê peykerê xwe yê dawî yê giştî yê rêberê Sovyetê Vladîmîr Lenîn hilweşand, dema ku bi dehan kes li bajarê Kotka yê başûrê rojhilatê civiyan da ku li rakirina wê temaşe bikin.
Hinekan şampanya anîn ji bo pîrozkirinê, di heman demê de zilamek bi ala Sovyetê protesto kir ku bustê bronz ê rêber, di pozê xwe yê qelebalix de ku çena wî di destê wî de ye, ji stûna wê hat rakirin û li ser kamyonekê hat ajotin.
BİXWÎNE BİXWÎNE
Gelo referanduma Rûsyayê dê xetera nukleerê zêde bike?
Îran soza lêpirsîna 'şefaf' a Emînî dide
Xwendekarê Çînî tê rizgariya sopranoyê
Ji bo hin kesan, peyker "heta radeyekê ezîz bû, an jî bi kêmanî nas bû" lê gelekan jî banga rakirina wê kirin ji ber ku "ew serdemek zordar di dîroka Fînlandiya de nîşan dide", rêveberê plansaziya bajêr Markku Hannonen got.
Fînlandiya - ku di Şerê Cîhanê yê Duyemîn de li dijî Yekîtiya Sovyetê ya cîran şerekî xwînrêj kir - qebûl kir ku di dema Şerê Sar de bêalî bimîne di berdêla garantiya Moskowê ku ew ê dagir neke.
Reaksiyona tevlihev
Vê bêalîbûnê neçar kir ku cîranê xwe yê bihêztir razî bike, têgîna "Fînlandîzasyon" çêkir.
Lê gelek Fînlandî vê peykerê wekî serdemek derbasbûyî ya ku divê li dû xwe bihêle dihesibînin.
Leikkonen got, "Hinek difikirin ku divê ew wekî abîdeyek dîrokî were parastin, lê pir kes difikirin ku divê biçin, ku ew ne aîdî vir e."
Peykerê ku ji hêla hunermendê Estonî Matti Varik ve hatî çêkirin, diyariyek 1979 e, ji bajarê cêwî yê Kotka Tallinn, ku wê demê beşek ji Yekîtiya Sovyetê bû./Sasu Makinen/Lehtikuva/AFP
Peyker di sala 1979an de ji aliyê bajarê Talînê ve wek diyarî ji Kotka re hatiye dayîn.
Ew çend caran hat xirab kirin, tewra Fînlandiyayê jî xwest ku lêborîna xwe ji Moskowê bixwaze piştî ku kesekî destê Lenîn sor boyax kir, rojnameya herêmî Helsingin Sanomat nivîsand.
Di mehên dawî de, Fînlandiyayê gelek peykerên serdema Sovyetê ji kolanên xwe rakirin.
Di meha Nîsanê de, bajarê Turku yê li rojavayê Fînlandiyayê biryar da ku bustê Lenîn ji navenda bajarê xwe rake, piştî ku êrîşa Rûsyayê ya li Ukraynayê bû sedema nîqaşek li ser peykerê.
Di meha Tebaxê de, paytext Helsînkî peykereke tûnc a bi navê "Aştiya Cîhanê" ku di sala 1990'î de ji aliyê Moskowê ve hatibû diyarîkirin, rakirin.
Piştî bi dehsalan dûrketina ji hevalbendiyên leşkerî, Fînlandiyayê ragihand ku ew ê di Gulanê de serlêdana endamtiya NATOyê bike, piştî destpêkirina kampanya leşkerî ya Moskowê li Ukraynayê.
Dema şandinê: Dec-23-2022